Một điều có lẽ nghe rất vô lý mà chúng tôi thường nhấn mạnh với các cha mẹ có con đặc biệt, là điều kiện cần để trẻ đạt được bất kỳ mục tiêu nào: nói, giao tiếp mắt, chơi trò chơi mình muốn con chơi, kết bạn, đánh răng, hỏi, giao tiếp, linh hoạt…chính là họ “KHÔNG CẦN” trẻ phải làm được những điều đó.
Đôi khi chúng ta bị quá dính chặt vào các mục tiêu đến mức cần phải đạt được chúng, cảm thấy bị áp lực phải đạt được, lo lắng rằng con tụt quá xa so với các bạn và cần phải bắt kịp. Hoặc chúng ta đã cố gắng dạy con một mục tiêu nào đó trong một thời gian dài không thành công, hoặc ai đó đã nhận xét về con hoặc những gì con không thể làm được làm chúng ta lại càng sốt ruột.
Bất kỳ một sự “CẦN” hoặc “ÁP LỰC” nào sẽ được con bạn nhận thức như một sự “THÚC ÉP”, trong khi chúng ta thường không tự nhận biết mình đang thúc ép con. Mỗi khi cha mẹ, nhà trị liệu hay giáo viên có cảm giác cần hoặc bị áp lực phải dạy trẻ một kỹ năng nào đó, giọng nó của họ sẽ thay đổi, cách họ di chuyển cũng sẽ khác, cũng như các biểu hiện nét mặt, thái độ và nhịp tim của họ, và đứa trẻ sẽ cảm nhận được những điều đó.
Tôi nhớ rằng con trai tôi hồi nhỏ rất sợ thịt. Tôi luôn cố nấu các món có thịt được giấu bên trong (ví dụ như phở xào chỉ với một tí thịt bằm phía dưới bánh phở), tôi đặt trước mặt con và “cầu mong” con sẽ ăn thịt. Tôi đứng từ xa, tim đập thình thịch, nhìn chằm chằm vào con và những miếng thịt bé tẹo đó. Trong đầu tôi chỉ có mỗi một ý nghĩ "làm ơn, con làm ơn hãy ăn cho mẹ", trong lòng tồi thì nóng như lửa đốt chỉ chờ con gắp lên một miếng. Nếu thấy con chỉ ăn những thứ khác mà không ăn thịt, tôi lại gần và nài nỉ "ăn đi con, ngon lắm con ạ". Khi thấy con vẫn không chịu ăn tôi tìm cách mua chuộc “ăn xong rồi mẹ cho xem tivi” … Cứ thế, tôi lo lắng, sốt ruột và không yên ổn cho tới khi con ăn được một ít thịt. Mặc dù vậy, phần lớn thời gian con tôi sẽ không ăn, và tôi đã rất buồn. Hồi đó tôi không hề biết rằng, chính lo lắng và cảm giác sốt ruột đó của tôi, thái độ “cần” con phải ăn thịt đã làm cho con tôi càng ngày càng sợ thịt trong nhiều năm tháng tuổi thơ.
Những đứa trẻ đặc biệt thường là rất nhạy cảm, luôn tìm kiếm cảm giác kiểm soát và tự chủ. Khi cảm thấy bị thúc ép, chúng sẽ chôn chân chặt hơn hoặc đẩy ngược lại. Cái chúng ta muốn chính là để chúng chẳng cần phải đẩy cái gì lại, muốn chúng không phải chiến đấu, muốn tạo ra một con đường an toàn nhất, yêu thương và thân thiện nhất cho chúng thực hiện được các mục tiêu mới. Và lúc đó chính chúng ta cũng giải phóng được bản thân để vẫn mong muốn, nhưng thoải mái hưởng thụ thời gian bên cạnh những đứa trẻ tuyệt vời của mình, kể cả khi chúng không đạt được các mục tiêu đó.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể dễ dàng có được thái độ “MUỐN NHƯNG KHÔNG CẦN”. Theo hiểu biết của tôi, nó chỉ tồn tại ở hai tầng trên trong bốn tầng phát triển của ý thức con người (Michael Beckwith).

Tầng dưới cùng là “ý thức nạn nhân/(to me)”, ở đó bạn tin rằng mọi thứ xảy ra đều làm bạn thất vọng nhưng bạn không thể làm gì để thay đổi. Và bạn dành phần lớn thời gian phàn nàn hoặc trách những người khác hay hoàn cảnh. Những người sống thường xuyên ở tầng ý thức này cảm thấy bất hạnh, cô đơn, tự ti, bế tắc.
Tầng tiếp theo là “ý thức làm chủ/(by me)”, là khi bạn làm chủ được cuộc sống của mình, bạn hành động để đạt được những gì mình muốn. Bạn thấy tự tin, suy nghĩ tích cực hơn, nhưng bạn luôn phải kiểm soát những gì xảy ra xung quanh mình. Rất nhiều người, thường là những người thành đạt, sống phần lớn thời gian ở tầng ý thức này. Họ có những gì mình muốn nhưng thường họ không hạnh phúc, và đặc biệt là không bình an.
Cả hai tầng ý thức trên đều có nền tảng là nỗi sợ.
Tầng thứ ba là “ý thức buông bỏ/(through me)”, là khi bạn thoải mái với việc bạn không thể kiểm soát mọi thứ và để cho ý thức dẫn dắt bạn qua những gì diễn ra tự nhiên xung quanh mình. Bạn tin tưởng rằng sẽ có vô vàn các cơ hội cho mọi tình huống và tin vào khả năng xử lý của vũ trụ. Nền tảng của tầng ý thức này là lòng tin, bạn tin rằng bằng một cách nào đó bạn sẽ có được cái mình muốn. Và nếu bạn không có được điều đó cũng không sao.
Tầng thứ tư là “ ý thức mọi người như một/(as me)”, là khi bạn hiểu rằng mọi thứ và mọi người đều kết nối với nhau. Ở tầng ý thức này hay còn được gọi là trạng thái giác ngộ, bạn cảm nhận được rằng khi bạn tiếp cận bất cứ ai với tình yêu thương, họ sẽ thay đổi. Chỉ có một số ít người, những vị “Bồ Tát” thường xuyên sống ở tầng thứ tư này.
Cha mẹ của trẻ đặc biệt yêu quý, hãy tin rằng con mình sẽ phát triển, làm hết sức mình để giúp con, nhưng đừng cố gắng kiểm soát chúng, và nếu vì một lý do nào đó con chưa làm được những gì mình muốn ngày hôm nay, hãy mỉm cười và nói với con “bố/mẹ yêu con”.
Hoa Le
Komentarze