Lần đầu tiên tôi được nghe khái niệm “interbe” (tạm dịch là cùng sống) nói về sự liên kết của mọi loài, mọi vật và mọi yếu tố, và thấy sao nó đúng với thời COVID này quá. Chúng ta khoẻ mạnh hay ốm đau phụ thuộc vào hành vi của những người xung quanh mình, nếu không bị nhiễm virut từ người khác thì cũng bị ảnh hưởng khi người khác góp phần làm cho môi trường ô nhiễm. Hầu hết những niềm vui và những khổ đau của con người cũng đến từ người khác, đặc biệt là những người quan trọng nhất với mình.
Khi mới bắt đầu làm việc với một gia đình, cha mẹ trẻ đặc biệt mong muốn chúng tôi giúp họ thay đổi con, và sau một vài tuần khi bắt đầu tin tưởng chúng tôi, người cha hoặc mẹ sẽ cho chúng tôi biết là họ muốn người kia thay đổi, lúc đầu là thay đổi cách tiếp cận với con, rồi họ nói về những gì mình không hài lòng ở người bạn đời, trong đó có nhiều thứ chẳng liên quan gì đến con nhưng lại làm họ phiền lòng hơn cả các vấn đề của con.
Bernadette là một bà mẹ có con tự kỷ, bà đã dành rất nhiều năm tháng cố gắng thay đổi con, mỗi lần bà yêu cầu con làm gì hoặc muốn con đi đâu chơi mà biết là con không thích, bà nói bà luôn cảm thấy “nôn nao trong bụng và đau ở ngực” mà kết quả là con bà luôn chống đối, từ chối không làm theo yêu cầu, hoặc không chịu đi với bà.
Cho tới khi bà trả lời được câu hỏi “làm thế nào để tôi có thể thay đổi hành vi của con?” bằng: “TÔI CẦN THAY ĐỔI HÀNH VI CỦA MÌNH", một điều hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của bà, thì bà đã ngừng giục con và con bà đã ngừng chống đối. Bà nói rằng từ khi bà chấp nhận câu trả lời của con một cách tôn trọng, giữ cho mình không bị quá tải cảm xúc, con bà đáp lại bà một cách bình tĩnh, tôn trọng và đôi khi có cả lời giải thích. Và đôi khi nó dừng lại và nói “vâng”. Đôi khi nó nói “không” lúc đầu nhưng sau đó khi bà cho nó thêm thông tin nhưng không kèm theo một áp lực nào hết, nó bỏ đi, suy nghĩ rồi quay lại với một lời đề nghị hoặc một cơ hội, hoặc đồng ý.
Chúng ta đã biết để giúp trẻ thay đổi, điều cần làm chính là chấp nhận bằng cách hoà mình với trẻ. Khi bạn nói rằng bạn muốn thay đổi vợ hoặc chồng mình, tức là bạn đang không chấp nhận người kia, bạn nói : "anh chỉ biết đi làm" hoặc "em chỉ quan tâm đến gia đình em", hay "anh không chăm sóc con"…Bạn có thể đúng, nhưng việc bạn khó chịu vì những gì mình không hài lòng ở người kia trước tiên làm bạn khổ sở, mệt mỏi, bực tức, và chắc chắn bạn khó có thể thoải mái khi ở bên con, tức là chính bạn và con là những nạn nhân đầu tiên.
Nếu chúng ta hiểu là “be/sống” chính là “interbe/cùng sống”, chúng ta sẽ thấy rằng việc chúng ta thay đổi bản thân mới là cách hiệu quả nhất để thay đổi người khác. Một mối quan hệ bao giờ cũng có hai chiều và chẳng điều gì mà vợ hay chồng chúng ta làm sau một thời gian chung sống lại không chịu ảnh hưởng từ các hành vi của chính chúng ta.
Tôi không nghĩ rằng thay đổi một người là phải biến người đó trở thành một con người khác, sẽ dễ dàng hơn nếu chúng ta thay đổi mình để chấp nhận những gì ở họ làm chúng ta không hài lòng, vì giống như bà mẹ ở trên đã nói: nó hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta. Và trong nhiều trường hợp khi được bạn chấp nhận, người kia cảm giác được hiểu và yêu thương, họ sẽ tự thay đổi để làm bạn hài lòng. Nhưng kể cả khi họ chưa thay đổi thì điều đầu tiên bạn có được chính là sự thoải mái của bản thân, nó rất cần cho bạn và con.
Hãy hoà mình không chỉ với con mà với cả người bạn đời của mình, bạn có thể làm điều đó qua việc nghe sâu sắc, chỉ nghe, không sửa họ, chỉ cố gắng hiểu và không làm điều gì khác. Bạn đang giúp tạo ra một điều tốt đẹp cho người thân yêu của mình, và chắc chắn điều tốt đẹp đó sẽ quay trở lại với bạn vì tất cả chúng ta đều “cùng sống”.
Hoa Le
Comments